کله چې د ١٩١٦ کال د سپتمبر په پنځلسمه نېټه د بريتانيا او فرانسی ګډو ځواکونو د سوم سيند په ناحيه کې د المان سره شيديده جګړه کوله ، ناڅاپه يوولس افولادی هېوالا په ساعت د شپږو کيلو مترو په سرعت له بريتانوی مواضعو څخه المانی مواضعو ته مخه وکړه او په يو ګوزار يې المانی فوت ته ماتی ورکړه، دغه هېولا ته چې په توپونو او ماشينګڼو مجهز وو ، ټانک ويل کېده کله چې انګريزانو د ټانک په جوړولو پيل وکړ، لومړنی نړيواله جګړه روانيده٠ د پوځي اسرارو د ساتلو لپاره د ازمويښتی تنه او شاسی په بېلا بېلو فابريکو کې جوړېدل، نو په هغه وخت کې دغه ډول موټر محاذ ته د اوبو وړلو لپاره موټوری ټانک ويل کېده چې په انګريزی ژبه ټانک د اوبو د زيرمی اله ده٠ له دی امله چې د نولسمی پيړۍ په اتمه لسيزه کې په المان کې لومړنی موټر جوړ شو او د فولادو د ويلی کولو نوی تکنالوژی هم مخترع شوه، بر سيره پر دی فولادی توپ او ماشينګڼ هم اختراع شو، نو د ټانک د جوړېدو لپاره مساعد تخنيکی شرايط رامنځته شول٠ دغه راز څرنګه چې د لومړنی نړيوالی جګړی په موده کې تدافعی مواضع پياوړی شوی، نو وسلو په ښه شان سره رول نشوای لوبولی، په داسی حال کې د جګړی د رکود د له منځه وړلو لپاره ټانک جوړ شو
٠ پوښتنه دا ده چې ايا څوک د ټانک مخترع و؟ فرانسی ، بريتانيا ، روسيی او امريکا له ځان د ټانک لومړنی جوړونکی باله ٠ مثلا د روسيی د مشهور عالم منجيليف کشر زوی واسيلی منجيليف، د فرانسی جګتورن ليواشيور ، امريکايی هيولوک او اطريش بوشدن او داسی نورو ، خو ددوی له خوا وړاندی شوی د لايل کافی او ثابت نه وو٠ خو دا د نړيوالو ټولنې له خوا منلی او مسلم حقيقت دی چې په ١٩١٥ کال کې د بريتانيا له خوا جوړ شوی ټانک چې ماک يو نومېده، د لومړی ځل لپاره د سوم سيند په ناحيه کې استعمال شوی و٠ دغه ټانک په دوو ډولو ويشل شوی چې لومړنی ډول ټانک يو ديرش ټنه وزن درلود او څلور ماشينګڼونه او دوه توپونه نصب شول چې د شپږ وپاونه په وزن ګولۍ ويشتلی شوی٠ د ماک يو بل ډول ټانک ديرش ټنه وزن درلود او په شپږو ماشينګڼونه مجهز و٠ ماک يو ډول ټانک نژدی اته متره اوږدوالی ، څلور اعشاريه دوه متره پلنوالی او دوه اعشاريه شپږ اته متره جګوالی درلود او په ساعت کې سرعت يې يوازی شپږ کيلو متره و٠ سون مواد يې يوازی نولس کيلو متره فاصله حرکت کولی شوی٠ که څه هم د سوم سيند په ناحيه کې د ماک يو ټانک د استعماليدو په اړه خبر په پراخه پيمانه خپريده، خو د لومړنی نړيوالې جګړی په موده کې د فرانسی، بريتانيا او المان له خوا د استعمال شويو ټانکونو شمېر او ډوله ډېر کم وو٠ يوازی د دوهمی نړيوالې جګړی په موده کې په جنګی ميدان کې د ټانکونو غونډ جمع شو٠ د دوهمی عمومی جګړی په موده کې د المان له خوا جوړ شوی ډېر دروند ټانک حتی يو سلواته اتيا ټنه وزن درلود او مخکينی زره يې دوه سوه ميليمتره پونډه وه او په نړۍ کې تر ټولو دروند ټانک نوميږي٠ د درېيمی لسيزی په لومړيو کلونو کې شوروی اتحاد د دوه اعشاريه اته ټنه په وزن کوچنی ټانک تی اوه ويشت جوړ کړ او پکې يوازی دوه تنه سپاره وو٠ خو له دی امله چې د ټانک د افع وسلی په تېره بيا د ټانک په ضد توغندی استعمال شوی ډېر دروند ټانک لا پخوا نه استعمال شوی٠
اوس په نړۍ کې ډېر دروند ټانک چې شپيته ټنه وزن لری، د بريتانيا له خوا جوړ شوي دي٠ خو د توپ له نظره د شوروی اتحاد له خوا جوړ شوی تی دوه اويا ډوله ټانک ډېر عصری دی٠
