د بريتانيا ګارډن ورځپاڼې څو ورځې مخکې خبر ورکړ، چې د امريکا د ساري ناروغيو د وقايې او کنټرول مرکز یوه شمېره ښيي، چې دغه هيواد د روان کال له مارچ څخه تر سپتمبر پورې لږ تر لږه ۱۵ ميليونه دوزه کرونا ضد واکسين غورځولی دی. په دغه خبر کې د امريکا په لوزیانا، الاباما او ټینیسي په شمول ځينو ایالاتونو کې د یاد واکسين د ضایع کېدو او غورځېدو په اړه مشخص او ټکان ورکوونکي مالومات بيان شوي دي. په داسې حال کې چې کرونا وبا په ګردې نړۍ کې لا هم ګړندۍ خپرېږي او د ډېرو هيوادونو خلک واکسين ته لاسرسی نه لري، امريکا دومره زیات واکسين ضایع کړی دی.  يو چيني شعر دی، وايي:“朱门酒肉臭，路有冻死骨”.  د دغه شعرمانا دا ده، چې شتمنه کورنۍ بهترين ژوند لري، خو بې وزله کسان له زياتو ستونزو سره مخ دي او حتی ژوند يې تر ګواښ لاندې وي.

نو پوښتنه دا ده، چې ایا د امريکا په کور دننه د کرونا ضد د واکسين عرضه له تقاضا څخه ډېره زیاته ده؟

حقیقت دا دی، د امريکا په کور دننه خلکو ته د واکسين ورکولو انډول ټاکلې موخې ته نه دی رسېدلی او د بايډن حکومت اجباري اقدامات غوره کړي دي.

سين هوا اژانس د روانې میاشتې په ۱۹مه نېټه خبر ورکړ، چې د امريکا په ګوټ ګوټ کې پوليسو ته د واکسين د اجباري تګلارې په پلې کولو سره د پوليسو شمېر ښايي نورهم کم شي، ځکه هغه کسان چې نه غواړي واکسین وکړي، نو له خپلې دندې څخه به ګوښه شي.

واقعیت دا دی، چې د امريکا د بېلا بېلو برخو زیات کارکوونکي نه غواړي واکسین وکړي. د جانز هاپکېنز پوهنتون د بلونګ عامې روغتیا پوهنځي مرستیال شفیستان په دې اړه وويل، چې امريکا خلکو ته د کرونا ضد واکسين ورکولو په برخه کې ډېرې ستونزې لري، د ځينو امريکايي سیاستوالو لخوا دغه واکسين ته سياسي رنګ ورکړل شوی او د ډېرو امريکايانو په اند، دغه واکسين د باور او اعتماد وړ نه دی.

د شفیستان دغه خبره د فکر وړ ده او ستر اهمیت لري.

 له نږدې دوو کلونو راهيسې، د امريکا ځینو سياستوالو تل کرونا وبا سياسي وسيله بللې او پر نورو هېوادونو يې بې ځایه تورونه لګولي دي. د امريکا په کور دننه د کرونا وبا ضد مبارزه کې هېڅ برياليتوب نه دی موندل شوی او دغه هيواد د دې وبا ضد په نړيوالې همکارۍ کې هم کوم مثبت خدمت نه دی کړی. د جاننز هاپکېنز پوهنتون تازه راپور ښيي، چې د اکتوبر د ۲۰مې نېټې د سهار تر ۹ بجو پورې، په امريکا کې پر کرونا وبا د اخته کسانو عمومي شمېر ۴۵ ميليونه او ۱۴۰ زرو ته رسېدلی او تر همدې مودې په دغه هيواد کې د يادې وبا له امله ۷۲۸ زره کسان وژل شوي دي.

واکسين د کرونا ضد د مبارزې لپاره مهمه او اغېزناکه وسيله ده او بايد په ګردې نړۍ کې د عامه توليداتو په حیث زياتو خلکو ته ګټې ورسوي، خو امريکايي سياستوال کرونا واکسين د سياسي موخې د عملي کولو ښه وسيله بولي. امريکا له نورو هېوادونو سره د واکسين مرستې سره هممهاله ډېر شرایط هم وړاندې کوي او زیاتره مرستې يې يوازې په وينا کې پاتې شي، خو د عمل جامه نه وراغوندي.

د امريکا حالت وروسته، اوس بې وزله افغانستان ته کتنه!

افغانستان د نړۍ د تر ټولو بې وزلو هېوادونو په ليکه کې راځي او ډېرو هيوادونو دغه هيواد ته واکسين ورکړی او افغانانو ته د واکسين ورکولو انډول هم ډېر ټيټ دی.

کله چې طالبانو په ټولو افغانسستان ولکه وکړه او تر خپل کنټرول لاندې يې راوست، نو دغه هيواد کې د کرونا ويروس د ټيسټ او خلکو ته د واکسین ورکولو اندازه هم ټيټه شوې ده. د افغانستان د لنډمهالي حکومت د عامې روغتیا وزارت د کرونا وبا ضد د کاري ګروپ غړي محمد څو ورځې مخکې وويل، له دې امله چې په بهر کې د افغانستان شتمني او له دغه هېواد سره نړيوالې مرستې د امريکا لخوا کنګل شوي، نو په روغتونونو کې طبي توکي او درمل هم ډېر کم پيدا کيږي او پر کرونا وبا زيات اخته کسان په کورونو کې پراته وي. د يوې شمېرنې له مخې، د کرونا وبا له پېښېدو راهيسې، افغانستان کې پر دغې وبا د اخته کسانو شمېر نږدې ۱۵۶ زره ښودل شوی او پکې څه باندې ۷۲۰۰ تنه مړه شوي دي.

له دې څخه ښکاري، چې امريکا که څه هم څو سوه ميليونه د کرونا ضد واکسین لري، خو په کور دننه يې د خپلو خلکو روغتیا او ژوند نه دی ساتلی، نو د نړيوالې ټولنې لپاره به څه خدمتونه وکړای شي؟

هيله ده چې امريکا په کوردننه کرونا وبا کنټرول کړي او بیا د دې ويروس پر وړاندې  نړيوالې مبارزې کې پراخه برخه واخلي او همکاري وکړي.