د چين د دولت ریيس شي جين پينګ د نومبر په ۱۵مه نېټه د اندونيزيا په بالي ټاپو کې د جي شل سازمان غړو هېوادونو په اوولسمه سرمشريزه غونډه کې يوه مهمه وينا وکړه. دغه ډله د لويو هېوادونو او سيمو د سازمان په توګه بايد څنګه د لويو هېوادونو مسئوليت واخلي، د بېلابېلو هېوادونو ګډ پرمختګ هڅونه وکړي، ټولو انسانانو ته ګټې ورسوي؟ شي جين پينګ ورته ځواب کړې او د نړيوال ګډ پرمختګ وړانديز یې وکړ، چې لوی هېوادونه دې له وروسته پاتې هېوادونو سره مرسته کوي، په ګډه دې اقتصادي پرمختګ وکړي، څو د نړيوال ګډ پرمختګ لوري ته روان وي.
د همدې ورځې له غرمې وروسته په څلورو بجو په ټوله نړۍ کې د نفوس عمومي شمېر اته میليارډه تنو ته ورسېد او دا د انسانانو د پرمختګ يو مهم پړاويز وخت دی. اته ميليارډه خلک په ګډه يوه نړۍ کې ژوند کوي، چې په دې ګردې کره کې زيات هېوادونه شته، چې د پرمختګ اندازې یې مختلفې دي، زيات ميکانيزمونه شته، چې مختلفې ايډيالوژۍ غوره کوي، زيات خلک شته، چې مختلف نژادونه لري. په دومره توپيرونو کې اته ميليارډه خلک په ګډه يوه ګرده کره ساتي، له ګډو ننګونو سره مخ دي، د نېکمرغه ژوند لټولو همدې هيلې لري. د ننګونو په وړاندې انسانان سم لوري او مناسب ځواب لټوي.
اوسمهال په ټوله نړۍ کې لا هم څه باندې څلوېښت هېوادونه د سياسي ګډوډۍ، وسله والو نښتو او نورو بدو لاملونو تر اغېزو لاندې له ډېرې بېوزلۍ سره مخ دي. په اوږد وخت کې د ټولې نړۍ له لحاظه اقتصادي پرمختګ رامنځته شوی، خو په زياتو ځايونو کې د حيرانتیا وړ بېوزلۍ او ستونزې موجودې دي. د شتمنو او بېوزلو هېوادونو تر منځ اقتصادي واټن لوی دی، چې ځينې پرمختيايي هېوادونه په جګړو او بې منظمو سياليو کې سترې پانګې کارولې، خو ځينې وروسته پاتې هېوادونه د صنعتي چارو د کموالي، د ډېر روزګاري او د بازار د نه لرلو په ستونزو کې ښکېل دي.
زبر ځواک هېوادونه بايد څنګه له وروسته پاتې هېوادونو سره مرسته وکړي، له دوی سره خپلې سرچينې او بازارونه شريک کړي؟ د چين پنځم وارداتي نړيوال نندارتون د نومبر په ۱۰مه نېټه پای ته ورسېد، چې په کې د افغانستان د جلغوزيو، د اتوپيا د قهوې په شمول د ځينو وروسته پاتې هېوادونو توليدات د چين بازار ته وړاندې شول.
په ورته وخت کې د چين دولتي څانګې اعلان کړی، چې د دسمبر له لومړۍ نېټه څخه به د افغانستان په شمول لسو وروسته پاتې هېوادونو پر ۹۸ سلنه توليداتو ګمرکي تعرفې صفر کړي او په دې سره د چين لوی بازار ته د افغانستان په شمول د لسو وروسته پاتي هېوادونو د صادراتو لپاره لار اسانه کېږي. په دې وروستيو کلونو کې زياتو وروسته پاتې هېوادونو د چين د يو کمربند او يوې لارې په پلان کې شامل شول او له امله يې په دغو هېوادونو کې د صنعتي چارو او د بنسټيزو چارو جوړولو په شمول کارونه پرمختللي دي او د دغو هېوادونو توليدات د نړۍ بازارونو ته داخل شوي. وروسته پاتې هېوادونو ته د چين بازار ورخلاصون او د نړۍ په پرمختګ کې د دوی ګډون کول ټول د چين واقعي تدبيرونه او فعاليتونه دي.
زيات وروسته پاتې هېوادونه په خپله غښتلي طبيعي جغرافيايي ځايونه، شتمنې طبيعي سرچينې او ښه ځانګړي توليدات لري، د اقتصاد د نړيوال کېدو په بهير کې اړينې برخې هم لري. خو په دغو هېوادونو کې د صنعتي چارو پرمختګ سويه ټيټه ده، د توليداتو بازار کوچنی دی او تجارتي چاپېريال کمزوری دی. د چين د دولت ریيس شي جين پينګ د جي شل په سرمشریزه غونډه کې ويلي، چې هر يو هېواد غواړي ښه ژوند ولري، عصري کېدل د کوم يو هېواد ځانګړی حق نه دی. پرمختللي او لوی هېوادونه بايد په صميمي ډول له نورو هېودونو سره مرسته وکړي او ورته لا زيات نړيوال عام توليدات برابر کړي. چين په دې ترڅ کې وروسته پاتې هېوادونو ته د صادراتو لپاره د ګمرکي تعرفې د صفر کولو تدبير غوره کوي، په رښتيني ډول د دغو هېوادونو د صادراتو اندازه پياوړې کولی شي.
د نړيوال ګډ پرمختګ لاره خلاصه شوه، چې يووالي، همکارۍ او شموليت ته اړتيا لري، توندلارې، مقابلې او د کوچنيو ډلو جوړول دې لرې شي. نړيوال ګډ پرمختګ وروسته پاتې هېوادونو او سيمو ته هیلې رسوي او د اته ميليارډ تنو نفوس د رامنځته کولو په وخت کې ټولو انسانانو ته د ګټو رسولو لپاره يو په زړه پوري وړاندیز دی.