د کمربند او لار د نړيوالې ههمکارۍ درېیم فورم د اکتوبر په ۱۸ مه نېټه په بېجينګ کې پرانیستل شو. له يوې مودې راهيسې ځينو لوېدیځو سياستوالو او خبري رسنيو هڅه کړې چې د ځينو پرمختيايي هېوادونو د پورونو د ستونزو په اړه زيات جعلي راپورونه خپاره کړي، د چين طرحه يې د پورونو لومه بللې او له دې لارې يې غوښتي چې د کمربند او لارې پروژې بدنامې کړي. خو حقیقت دا دی چې د کمربند او لارې وړانديز د پلي کېدو له لس کلن مزل راهيسې، يو هېواد هم د دې وړانديز د اړوندو پروژو له امله د پورونو په لومه کې نه دی ښکېل شوی.

د بېلګې په توګه، لوېديځو رسنيو په خپلو راپورونو کې سريلانکا ډېره یاده کړې او دغه هېواد يې د پورونو په لومه کې ښکېل بللی دی. د سريلانکا ولسمشر رانيل ويکريميسينغي دغه خبر رد کړی او ویلي يې دي، چې هېواد يې د چين لخوا د پورونو په لومه کې ښکېل شوی  نه دی. سربېره پردې، د سريلانکا د مرکزي بانک شمېرې ښيي، چې سريلانکا ته د چين لخوا برابر شوي پورونه يوازې د دغه هېواد په ټولو بهرنيو پورونو کې شاوخوا ٪ ۱۰ نيسي، دغه راز د چين لخوا د برابر شوو پورونو ٪ ۶۱.۵ داسې ورکړل شوې، چې سود يې تر نړيوال بازار کم دی. د استراليا  فکري مرکز لويي (Lowy) انسټيټيوټ ويلي، چې سريلانکا ته د نورو هېوادونو لخوا  ورکړل شوو پورونو کې ٪۴۷ د نړيوالې پانګې بازار لخوا او ٪ ۲۲ يې د اسيا پرمختیایي بانک په ګډون د څواړخیزو بانکونو لخوا برابره شوه.

پر سريلانکا سربېره د انګولا، جيبوټي، کينيا، زامبيا او نوې پاپوا ګينه په ګډون یو شمېر هېوادونه هم د لوېديځو سیاستوالو او رسنیو لخوا د پورونو په لومه کې ښکېل بلل شوي دي.

د امريکا جانس هوپکينس (Johns Hopkins) پوهنتون د چين او افريقا څېړنيز انسټيټيوټ د مشرې ديبوراح بروتيګام (Deborah Brautigam) په لارښوونې څېړنیزې ډلې د يوې څېړنې نتيجه خپره کړې چې له مخې يې افريقا ته د چين لخوا ورکړل شوي پورونه دغه هېواد ته د نورو هېوادونو لخوا په ټولو ورکړل شوو پورونو کې یوازې ٪ ۱۷ نيسي چې د لوېديځو هېوادونو لخوا تر برابر شوو پورونو ډېر کموالی ښيي.

لوېديځ خپل پورونه فرصت ګڼي او د چين پورونه لومه بولي، چې دغه کړنه يې عادلانه نه ده. د امريکې رسنۍ سي اېن اېن څوڅو ځلې د کينيا له ولسمشر کينياتا سره د مرکې پر مهال دغه هېواد ته د چين ورکړ شوي پورونه لومه بللې، کينياتا په ډاګه د سي اېن اېن د وياندانو خبرې رد کړې او ويلي يې دي: ((رښتيا موږ له چين پورونه ترلاسه کړي، خو له امريکې مو هم پورونه ګټلي دي)). د کمبوديا د اطلاعاتو وزارت وزیر کيو کانخاریتح په ټولنيزو رسنيو کې په غوسه ويلي: (( امريکا  پرمختيايي هېوادونو ته خبرداری ورکوي چې کمربند او لار مو د پورونو په لومه کې د ښکېلېدو سبب کېږي. ايا دغه هېواد موږ ناپوه ګڼي او فکر کوي چې موږ د پورونو په لومې هېڅ نه پوهېږو.

د نړيوال معيار له مخې، که يو هېواد له نورو هېوادونو ډېر پورونه ترلاسه کړي، چې شمېر يې د خپل کورني توليد په عمومي اندازه( جي ډي پي) کې تر ٪ ۶۰ زیاته نیسي، نو دا لوی پورونه به يې له حده دروند بار وګرځي او دغه هېواد باید په احتياط  پرې پرېکړې ونیسي.

د نړيوال پرمختګ په نوم خپلواک فکري مرکز (Center for Global Development) د پلټنې نتيجه ښيي، چې د کمربند او لارې اړوندو هېوادونو ته د چين ورکړي پورونه په اوسط ډول د دغو هېوادونو په جي ډي پي کې يوازې ٪ ۱.۸ نيسي او دغه کچه تر ياد نړيوال معيار ډېر کموالی ښيي.

په تېرو لسو کلونو کې يو هېواد هم د کمربند او لارې د ابادۍ له امله د پورونو په لومه کې نه دی ښکېل شوی، برعکس ټولو هغو هېوادونو چې پدې طرحه کې يې برخه اخيستې، چټک پرمختګ موندلی دی.

د کمربند او لارې وړانديز په رڼا کې د افريقا په ختيځ کې لومړی ګړندی سړک جوړ شوی، په مالدیو کې لومړی داسې لوی پل جوړ شوی چې د دغه هېواد ټاپوګان نښلوي، په بلاروس کې د موټرونو د جوړولو چارې پيل شوې، ويتنام کې لومړي لیټ ريل پلټۍ (light railway)جوړه شوې، کمبوديا کې لومړی ګړندی سړک جوړ شوې او اندونيزيا کې ګړندی ريل پټلۍ جوړه او ګټې اخيستنې ته سپارل شوی دی.....له تېرو لسو کلونو راهيسې، د کمربند او لارې په ابادۍ کې نږدې یو تریلیون(زر میليارډه) امريکايي ډالره پانګونې اچول شوې، څه باندې ۳۰۰۰ همکاريزې پروژې رامنځته شوې او د کمربند او لارې پر غاړه د پرتو هېوادونو خلکو ته ۴۲۰ زره کاري فرصتونه برابر شوي او نږدې ۴۰ ميليونه خلک له بېوزلۍ څخه ژغورل شوي دي. نړیوال بانک وړاندوينه کړې چې که چېرې د کمربند او لارې په چوکاټ کې د بنسټيزو تاسيساتو د جوړولو ټولې پروژې پلې شي، نو دغه پروژې به تر ۲۰۳۰م کال پورې هر کال نړۍ ته ۱۶۰۰ ميليارډه ډالره ګټې ورسوي چې دغه شمېر به د نړۍ په جي ډي پي کې ٪ ۱.۳ ونيسي او ٪ ۹۰ به يې د دغو پروژو د اړوندو هېوادونو لخوا شريک شي.

ګڼ شمېر حقیقتونو ثابته کړې چې کمربند او لار د پورونه لومه نه، بلکې د پرمختګ فرصت دی او د ابادوونکو هېوادونو خلکو ته رښتينې ګټې رسولی شي.