د فلسطين او اسرائيل مسئلې حل د نړیوالو عادلانه دریځ ته اړتيا لري
CMG2024/01/16 14:46:42
شريکول:

په دې وروستيو ورځو کې د چين د کمونېست ګوند د مرکزي کمېټې د بهرنیو اړيکو څانګې مشر ليو جيان چاو د امريکا د بهرنیو اړیکو کمېټې ته وينا خپره کړې او له بهرنيو چارواکو سره يې د نظريو تبادله کړې. په دې بهير کې یوه پوښتنه وړاندې شوې، چې چین به د حماس غندنه وکړي که نه؟ له دې پوښتنې څخه دا په ډاګه شوې،‌ چې د ځينو لوریو په اند،‌ چين له عربي هېوادونو او اسلامي هېوادونو سره يو ځای ولاړ دی او په دې ناخوښ دي.

حقيقت دا دی، چې د ۲۰۲۳م کال د اکتوبر په ۷مه نېټه يانې د بريدونو په لومړۍ ورځ چين پر عامو خلکو باندې د بريدونو غندنه کړې. خو اسرائيل په افراطي او زورزياتي ډول ځوابي عمليات تر سره کړي او په پای کې يې ډېر سخت بشري بحران رامنځته کړی دی. د اسرائيل کړنې هم د منلو وړ نه دي. د ليو جيان چاو په وينا، اسرائيل بايد پر خپلو کړنو له سره غور وکړي، د مثال په توګه، د فلسطين په خاورو کې استوګنځي جوړوي او فلسطينيان شړي.

د ليو جيان چاو څرګندونې د فلسطين او اسرائيل پر مسئلې باندې د چين تلپاتې دريځ دی. د چین په اند، د فلسطين او اسرائيل د مسئلې اصلي لامل دا دی،‌ چې له څه باندې تېرو ۷۰ کلونو راهيسې د فلسطينيانو لخوا د هېواد د جوړولو پر حق، د ژوند حق او د ستنېدو حق له پامه غورځول شوي دي. د حل لار دا ده، چې د دوو هېوادونو طرحه پلې شي، په ۱۹۶۷م کال کې د ټاکل شوې پولې له مخې، د ختيځ بیت المقدس په پلازمېنې او پوره ملي حاکميت لرونکي فلسطين هېواد جوړ کړي.

د چين د بهرنیو چارو وزير وانګ يي د ۲۰۲۳م کال په نومبر کې د عربي هېوادونو او اسلامي هېوادونو د بهرنيو چارو وزيرانو په خبرو اترو کې هم د دې مسئلې په اړه د چین دريځ وړاندې کړی، چې سمدلاسه اوربند تر سره کړي،‌ اسرائيل بايد د غزې تړانګې پر عامو خلکو ګډه سزا بنده کړي او د نړيوال قانون په تېره بيا د نړیوال بشري قانون مراعات وکړي.

چين نه یوازې دغه بريدونه غندي چې د ۲۰۲۳م کال د اکتوبر په ۷مه نېټه پېښ شول، بلکې پر دې ټينګار لري چې اوربند تر سره شي او اسرائيل د بشري بحران له رامنځته کولو لاس واخلي. چين تل له سولې، عدليې او بشريت سره يو ځای ولاړ دی. خو د ځينو خلکو په اند،‌ هر هېواد به يو اړخ انتخاب کوي، چې دا ناسم فکر دی.

ولې د فلسطين او اسرائيل مسئلې په تېر اوږدمهال کې نه دي حل شوې؟ يو مهم لامل یې دا دی، چې امریکا په دې مسئله کې د منځګړي په توګه رول لوبوي. خو امريکا په اوږدمهال کې له اسرائيل سره يو ځای ولاړه ده.

د ټرمپ حکومت بیت المقدس د اسرائيل پلازمېنه وباله او ژمنه يې کړې وه، چې د اردن په لوېديځه غاړه کې د اسرائيلي وګړو د استوګنې مشروعيت ومني. د بايډن حکومت پرې هېڅ تعدیل او سمون نه دی تر سره کړی. په عين وخت کې د بايډن حکومت له فلسطين څخه کافي ملاتړ نه دی کړی. امریکا څو څو ځله د فلسطين او اسرائيل پر مسئلې باندې د ملګرو ملتونو د امنيت شورا مسودې رد کړې، پر دې مسئلې باندې د نړيوالې ټولنې عادلانه غږونه يې بند کړي.

د امريکا د غير عادلانه دريځ له امله، د دوو هېوادونو طرحه څنډې ته شوې او فلسطينيان د خپل هېواد د جوړولو له موخې څخه هم نور لرې شوي دي.

اوس د فلسطين او اسرائيل روانې شخړې سختې پراخې شوې دي. امريکا او برېټانيا په سور سمندر کې په يمن کې پر حوثي وسله والو بريد کړی،‌ حوثي وسله والو ويلي چې دوی به ورته کلک ځوابي عمليات تر سره کړي. دا ويل شوي، چې د فلسطين مسئلې د منځني ختيځ د مسئلې مرکز دی. که د فلسطين مسئلې په عادلانه ډول حل نه شي،‌ نو په منځني ختیځ‌ کې به دايمي سوله او ثبات رانه شي.

د دې مسئلې د حل په بهير کې د نړيوالې ټولنې ګډو هڅو او عادلانه واکونو ته اړتيا لیدل کېږي.