د امریکا د بهرنيو چارو وزير انټوني بلېنکن دروان کال د اپرېل په ۲۴مې نېټې له چين څخه ليدنه پيلوي.
د دې لیدنې تر پيل مخکې، امريکايي لوري د ځينو شخصیتونو او رسنيو له لارې تش په نامه د چین د لوړ تولیدي ظرفيت په اړه موضوع توده کړې او غواړي د دواړو خواوو په خبرو کې خپل امتياز زيات کړي.
خو ایا امريکايي لوری به خپلې موخې ته ورسېږي که نه؟
د خبر له مخې، بلېنکن به د امريکا د ماليې وزيرې جانېټ يېلن په څېر تش په نامه د چين د لوړ تولیدي ظرفيت په اړه خبرې وکړي.
مخکې جانېټ يېلن له چين څخه په ليدنه کې ويلي، چې د چين تولیدي ظرفيت ډېر زیات دی او د نړيوال بازار له تقاضا څخه اوښتی دی. د هغې په خبره، لوړ تولیدي ظرفيت به د ټيټې بيې صادرات زيات کړي او د امريکا او نورو هېوادونو شرکتونو او کارکوونکو ته به زيانونه ورسوي.
خو حتی د امریکا د اقتصاد يو شمېر شنونکي هم د جانېټ يېلن ياده خبره درک نه کړه او ويلي، چې یاده خبره د تېرو ۲۰۰ کلونو د اقتصادپوهنې له اساسي اصل سره په ټکر ده.
امريکايي رسنيو له ۲۰۲۲م کال راهيسې په دوامدار ډول تش په نامه د چين د لوړ تولیدي ظرفيت په اړه راپورونه خپاره کړي.
په ۲۰۲۲م کال کې، امريکايي رسنيو د سېميکنداکتور (semiconductor) صنعت ته ډېره پاملرنه کړې او ويلي يې دي، چې په دې برخه کې د چين تولیدي ظرفيت له اړتياوو څخه زيات دی.
له ۲۰۲۳م کال راهيسې، امريکايي رسنيو خپله پاملرنه د چين د نوې انرژۍ صنايعو ته، په تېره بيا د نوې انرژۍ د موټر جوړوونکي صنعت ته بدله کړې.
دا ليدل کېږي، په هره برخه کې چې چين تر امريکا امتياز لري، امریکا به تش په نامه د لوړ تولیدي ظرفيت موضوع ته لمن وهي. کله چې د چين د نوې انرژۍ صنعت د سيالۍ په برخه غښتلی توان ښيي، امریکايي رسنۍ به د چين د لوړ توليدي ظرفيت په اړه راپورونه تاوده کړي.
خو په حقيقت کې، د نوې انرژۍ د نقلیه وسایطو صنعت د لوړ تولیدي ظرفیت ستونزه نه لري، بلکې دغه ظرفيت لا کافي نه دی.
د کاربن صفر کولو نړیوالې موخې د رسېدو لپاره د نوې انرژۍ د لازياتو نقليه وسايطو توليد په کار دی.
چین د نوې انرژۍ د موټرونو د تولید او پلور په برخه کې د نړۍ تر ټولو لوی هېواد دی. دغه هېواد په ۲۰۲۳م کال کې د نوې انرژۍ د موټرونو تولیدي اندازه ۹ میليونو او ۵۸۷ زرو عرادو ته رسېدلې او صادراتي اندازه يې ۱ ميليونو او ۲۰۳ زرو عرادو ته رسېدلې. مانا يې دا ده، چې د دې هېواد شاوخوا ۹۰ سلنه توليدي اندازه د خپل هېواد د تقاضا لپاره ده او يوازې ۱۰ سلنه يې د صادراتو لپاره ده. نو په نړۍ کې د چين د نوې انرژۍ موټرونو صادرات کم دي.
د معلوماتو له مخې، د نړيوال اقتصاد د زرغون کېدو بهير د نوې انرژۍ د توليدي اندازې د کمښت له امله له خنډونو سره مخ دی.
د چين د ماليې انسټيټيوټ د څېړنې له مخې، د اقتصاد د زرغون کېدو لپاره باید د پاکې انرژۍ د توليداتو اصلي بيه د فوسیل انرژۍ د توليداتو تر بيې ټيټه کړي.
همدا راز چين د صنعت د پراخولو او د تولیدي اندازې د زياتولو له لارې د نوې انرژۍ د توليداتو بيې ټيټوي. اوس يوازې چين داسې توان لري.
په حقيقت کې امريکا د چين په امتياز ډېر معلوم شوی او همدا راز يې ډېر اندېښمن دی، ځکه چې د امريکا تولیدي ظرفیت د چين پرتله ډېر کمزور دی.
له دې امله د بايډن حکومت روان کال کې د چين پر ځيرک موټرو تش په نامه پلټنې پيل کړې، اصلي موخه يې دا ده، چې د چين پرمختللی صنعت وګواښي.