د چين، جاپان او کوريا جمهوريت مشرانو په ۱۹۹۹م کال کې د اسيان او چين، جاپان او کوريا جمهوريت د مشرانو د غونډې په څنډې کې سهارنۍ ناسته ترسره کړه او د خپلمنځي همکاريو بهیر یې پېل کړ.
یادو هېوادونو همغه مهال د دغې ناستې موخه د خپلمنځي همکاريو لارښوونه او د اسيا د پولي کړکېچ پر وړاندې مبارزه ښودلې ده.
د چين، جاپان او کوريا جمهوريت پر خپلمنځي همکاريو کابو ۲۵ کالونه اوښتي او د سيمه ييز او نړيوال اقتصادي پرمختګ او د سيمې د يو ځای کېدو د لارښوونې لپاره یې مهم رول لوبولی دی.
په نړۍ کې د کرونا وبا د خپرېدو او په اسيا او ارام سمندر کې د امريکا د لمسوونکو کړنو له امله د ۲۰۱۹م کال په ډسمبر کې د درېيو خواوو د مشرانو تر غونډې وروسته درې اړخيزې همکارۍ یې وځنډېدلې.
د چين او امريکا مشرانو د ۲۰۲۳م کال په نومبر کې په سان فرانسيسکو کې لېدنه وکړه او له هغه وروسته یې دوه اړخيزې اړيکې له تاوجن حالت څخه بهر شوې او ورسره د چين او جاپان، د چين او کوريا جمهوريت په اړيکو کې هم ښه والی راغی او اوس د دغو درې واړو هېوادونو د مشرانو د غونډې د بيا پيل لپاره ښه چاپېريال برابر شوی دی.
د چین، جاپان او کوريا جمهوريت د مشرانو نهمه غونډه د روانې میاشتې په ۲۷مې نېټې د کوريا جمهوريت په پلازمېنې سيول کې ترسره شوه او يوه ګډه اعلاميه یې خپره کړې ده.
درې واړو خواوو په دغې اعلامیې کې په یووالي ويلي، چې په راتلونکو لسو کلونو کې به د خپلمنځي همکاريو د پلي کولو لپاره هڅې وکړي او د همکاريو ميکانيزم به پرمخبوزي او د نړيوالې سولې، ثبات، پرمختګ او سمسورتيا لپاره به ګډې هڅې وکړي.
د شنونکو په اند، ياده غونډه د نړيوال وضعيت د نا ارامۍ او د نړيوال اقتصاد د بيا سمسورتيا د کمزورتيا په حال کې درې اړخيزو همکاريو ته د ارزښت ورکولو او د چین په اړه د جاپان او کوريا جمهوريت د تګلارو منطقي رويې او د درېيو واړو هېوادونو د سياسي فضا د ښه والي ښکاندويي کوي.
د امريکا ډيپلومات مجلې په یوې لېکنې کې ياده غونډه ستایلې ده. عامه افکار په دې اند دي، چې د يادې غونډې لاسته راوړنې د دې ښکارندويي کوي، چې د چين، جاپان او کوريا جمهوريت ترمنځ همکارۍ بيا پيل شوې دي.
د چين، جاپان او کوريا جمهوريت د نوي پېل همکارۍ څنګه نورې پياوړې کېدای شي؟
د چين صدرعظم لي چیانګ يادې غونډې ته پنځه فقره ييز وړانديز کړی او پر ګډونوالو يې غږ کړی، چې درې اړخيزې همکارۍ بيا پيل کړي، د سوداګرۍ پيوستون دې لا پياوړی کړي، د علمي او تخنيکي همکاريو لارښوونه دې وکړي، کلتوري تبادلې دې لا پياوړې کړي او دواملرونکی پرمختګ دې پرمخبوزي.
د جاپان او کوريا جمهوريت مشرانو د صدرعظم لي چیانګ يادو وړانديزونو ته مثبت غبرګون ښودلی او هيله يې څرګنده کړې، چې درې واړه هېوادونه د خپلمنځيو همکاريو د نوي پيل ثبات وساتي.
چين، جاپان او کوريا جمهوريت ډېرې ګډې ګټې او همکاریز امکانات لري او د يووالي او همکاريو له لارې ګډ پرمختګ موندلی شي.
دغه ټکی د غونډې له لاسته راوړنو څخه هم ثابتيږي. درېیو خواوو په يادې اعلاميې کې ويلي، چې دوی به په شپږو برخو کې (کلتوري همکارۍ، دواملرونکی پرمختګ، اقتصاد، سوداګري، روغتيا او د ناورينونو مخنيوی) خپلمنځي همکارۍ پياوړې کړي.
د جاپان کيودو نيوز خبري اژانس په یوې شننې کې ويلي، د چين، جاپان او کوريا جمهوريت له دغې غونډې څخه په پراخو برخو کې د دغو هېوادونو د خپلمنځي همکاريو ټينګ هوډ او د سيمه ييزې سولې او سمسورتيا مسؤليت څرګنديږي.
یو چيني متل دی، وايي: ګاونډیان له لېرې خپلوانو ښه دي.
په تېرو ۲۵ کلونو کې که څه هم چین، جاپان او کوريا جموريت له ډېرو ستونزو سره مخ وو، خو د ګډو ګټو پر بنسټ یې د ګاونډيو هېوادونو ترمنځ يوه همکاريزه لاره پيدا کړې او په راتلونکي کې بايد بهرنۍ ستونزې لرې کړي، خپلو کليدي ګټو ته باید پاملرنه او درناوی وکړي، په يو لوري باید ګامونه واخلي او د غونډې د لاسته راوړنو د پلي کولو او د خپلمنځیو همکاريو د پياوړتيا لپاره باید هڅې وکړي، چې دا به نه يوازې د درېیو هېوادونو خلکو ته، بلکې سيمې او نړۍ ته به هم ګټې ورسوي.