د چين عنعنوي طب لرغوني تاريخ لري او  په دي هکله زيات شمير مشهور ډاکتران رامنځته شول . په شپاړسمه پيړۍ کي د چين د مين په سلسله کي د نامتو دارو پيژندونکي لي شه جن لخوا  د طبي بوټو د پيژندلو په باب کتاب تاليف شو.

  لي شه جن د مرکزي چين د هو بي ولايت د چي نومي په سيمه کي وزيږيده چه په دي سيمه کي ډير طبي بوټي پيدا کيدل . د لي شه جن پلار يو ډاکتر و او په غرونو کي يي د طبي بوټو د لاس ته راوړلو دپاره هم کله نا کله  لي شه جن ووړ چه په دي وجه لي شه جن د طبيعت سره زياته علاقه پيدا کړه . خو په هغه وخت کي د ډاکتر مقام ډير ټيټ و او دده پلار وغوښتل چه  زوي يي  حکومتي دنده په غاړه واخلي .

   په پنځلس سوه يو ديرشم کال کي لي شه جن  په لومړي امتحان کي بريالي شو ، خو وروسته  د درو ځلو دپاره په درباري امتحان کي ناکام شو ، نو د خپل پلار سره يي په طبي علومو مطالعه وکړه او د غريبو خلکو دپاره يي د ناروغيو علاج وکړ . د يوه ښه ډاکتر د ګرزيدو دپاره لي شه جن له کب نيونکو، ښکارچيانو ، بزګرانو او د طبي بوټو خرڅوونکو څخه د ناروغيو د علاج  دپاره ډير زيات هغې نسخې راغونډې کړې چه د ولسونو په منځ  کي مروج  وې .

  په پنځلس سوه يو پنځوسم کال کي لي شه جن په يو مشهور ډاکتر بدل شو . يوه ورځ  د څو نومي مملکت د پاچا زوي په حادي  ناروغۍ اخته و او د لي شه جن د علاج نه وروسته ژر جوړ شو ، نو پاچا ډير خوشحاله شو او لي شه جن  په درباري روغتون کي د يوه ډاکتر په توګه وګمارل شو .  په هغه وخت کي پاچا د داويزم په دين باندي عقيده درلوده او خوشي يي  غوښتل چه مړ نه شي . په درباري روغتون کي ډاکتران هم په دي عقيده وو چه په نړۍ کي د نه مړه کيدو درمل موجود دي . لي شه جن په درباري روغتون کي د عامو خلکو سره د مرستې په هکله د خپلې أرزو د نه تر سره کيدو له امله  له خپلې وظيفې څخه  استعفا وکړه او بيرته خپل ټاټوبي ته راستون شو او په مداومه توګه يي د ناروغانو دپاره خدمت وکړ .

  د ناروغانو د علاج  په بهير کي لي شه جن  په دارونامه کي زياتې غلطې او نيمګړتياوې  پيدا کړې او حتی پوچ  او بي معني نظريات  هم شامل شول . نو لي شه جن په پنځلس سوه دوه ويشتم کال کي چه عمر يي پنځه ديرش کاله وو،  د طبي بوټو د خلاصې په تاليف پيل وکړ.         

 هغه د نوي خلاصې د تاليف دپاره  اته سوه طبي اثار او لرغوني کتابونه ولوستل او  د خپلو راغونډ شويو مدارکو سره سم يي درې لوي اصلاحات تر سره کړل او د خپلې ټولې کورنۍ د ديرشو کالو د کوششونو له برکته يي په پنځلس سوه اته اويايم کال کي د طبي بوټو داسي لويه خلاصه ترسره کړه چه د يو زرو اتو سوو دوه نويو ډولونو طبي بوټو او موادو  او د يوولسو زرو نسخو په شمول پنځوس جلده لري ، دغه راز په دي خلاصه کي له زرو نه زيات تصويرونه هم ليدل کيږي چه لوستونکي د ډول ډول طبي بوټو او درملونو صورتونه په اسانه توګه پيژندلي شي . د لي شه جن خدمتونه په دي ډول وو چه هغه لومړي د طبي بوټو او د ژويو د هډوکو او ښکرونو او نورو برخو په باب ډولونه په سيستماتيک ډول ترتيب کړل  چه دغه ډول سيستماتيکه طريقه دوه سوه کاله وروسته  د اروپا نبات پيژندونکو يوازي په اوولس سوه يو څلويښتم کال کي وړاندي کړه  .  د طبي بوټو په دغه خلاصه کي نوي طبي مواد يا د ځينو طبي موادو اثرونه زيات شول او د پخوانيو ډاکترانو مبهم تشريحات او  اشتباه ګانې هم سمې شوې . دوهم لي شه جن  هم په پخواني طبي اسنادو او کتابونو کي خرافات وغندل ځکه چه په هغه وخت کي داويزم ډير رواج  وموند او تاويستانو د جاودان عمر د طبي ګوليو د جوړولو تخنيک پروپاګند وکړ او په طبي ساحه کي يي ډول ډول خرافات خپاره کړل . لي شه جن  د خپلو ساده مترياليستي نظريو په استعمالولو سره دغه غلطه تيوري رده کړه او و يي غندله .

  لي شه جن په خپل ټول عمر  د چينايانو طبي تجربې راغونډې کړې او د طبي بوټو خلاصه يي تاليفه کړه ، نو هغه د چين په لرغوني زمانه کي تر ټولو لوي درمل پيژندونکي بلل کيده . دده لخوا تاليف شوي خلاصه  د اوولسمې پيړۍ څخه د نړۍ بيلا بيلو ځايونو ته خپره شوه او په زياتو بهرنيو ژبو ترجمه شوه .